Procedura pre-pack, czyli sprzedaż upadłego przedsiębiorstwa w sposób uprzednio przygotowany, została uregulowana przez ustawodawcę w Prawie Upadłościowym. W postępowaniu o ogłoszenie upadłości, uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części, a także składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa na rzecz wskazanego nabywcy. 

W typowym przebiegu postępowania syndyk dokonuje sprzedaży składników majątku najczęściej w drodze przetargu/licytacji, odpowiednio do treści przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w postępowaniu cywilnym, a wygrywający przetarg staje się właścicielem licytowanego składnika po uiszczeniu ceny nabycia na rachunek masy upadłości. 

Procedura ta została wprowadzona również do postępowań upadłościowych osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. 

Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości - pre pack

Pre-pack (upadłość konsumencka), czyli przygotowana likwidacja – nowe rozwiązanie 

Czy istnieje zatem jakikolwiek sposób na to, aby np. wspólna nieruchomość małżonków, z których w stosunku tylko do jednego ogłoszono upadłość pozostała w ich posiadaniu, pomimo sprzedaży przez syndyka w wyniku likwidacji masy upadłości, do której przecież ta nieruchomość wchodzi? 

Odpowiedzią na pytanie jest tzw. przygotowana likwidacja uregulowana w art. 4912 ust. 1 a. prawa upadłościowego. Artykuł ten przewiduje, że w postępowaniu o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, uczestnik postępowania może złożyć wniosek o zatwierdzeniu sprzedaży składników majątku o oznaczonej wartości. 

W praktyce oznacza to, że uczestnik postępowania już przy złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, może wskazać nabywcę określonego składnika majątku, który w przeciwnym razie i tak będzie podlegał likwidacji (sprzedaży) w toku właściwego postępowania upadłościowego. 

Rozwiązanie to jest szczególnie atrakcyjne dla małżonków upadłego czy innych członków rodziny, gdy przedmiotem licytacji ma być objęta np. wspólna nieruchomość, a małżonek wypłacalny czy właśnie najbliżsi, posiadają własne środki finansowe na jej zakup. 

Pre-pack w upadłości konsumenckiej ma za zadanie zadowolić wierzycieli oraz przyspieszyć proces w ramach postępowania upadłościowego. Jedną z korzystnych cech tej strategii jest to, że osoba z rodziny, jak żona, ojciec, matka lub syn, może zostać zatwierdzona, jako nabywca majątku upadłego. 

Całkowite oddłużenie – wniosek o ogłoszenie jego upadłości z jednoczesną ofertą zakupu

Aby osiągnąć efekt w postaci całkowitego oddłużenia niewypłacalnego małżonka, dobrym rozwiązaniem jest złożenie wniosku o ogłoszenie jego upadłości z jednoczesną ofertą zakupu określonego składnika przez wskazaną we wniosku osobę. Efektem jest zachowanie nieruchomości w faktycznym posiadaniu rodziny, której nie nabywa osoba trzecia, a z drugiej strony osiągnięty zostaje cel postępowania upadłościowego z udziałem konsumenta w postaci ostatecznego umorzenia pozostałych niespłaconych zobowiązań dłużnika. 

Ustawa prawo upadłościowe w art. 56b i 56c określaja, za jaką cenę możliwe jest nabycie składników majątku dłużnika w trybie przygotowanej likwidacji, czyli tzw. pre-packu. 

Przygotowana likwidacja pre-pack

Cena uzależniona jest od więzi łączących nabywcę z osobą upadłego.  
I tak, jeżeli nabywca jest: 

  1. Małżonkiem 
  1. Krewnym lub powinowatym w linii prostej; 
  1. Krewnym. Lub powinowatym w linii bocznej do drugiego stopnia włącznie; 
  1. Osobą pozostającą z dłużnikiem w faktycznym związku, prowadzącą z nim wspólne gospodarstwo domowe 
  1. Przysposobioną lub przysposabiającym 

nabycia można dokonać tylko po cenie nie niższej niż oszacowana przez właściwego biegłego sądowego, czyli po cenie rynkowej. 

Jeżeli natomiast nabywcą jest osoba obca (spoza kręgu osób wymienionych powyżej), Sąd wyraża zgodę na warunki nabycia wskazane w ofercie, o ile wskazana tam cena jest wyższa aniżeli możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji (sprzedaży) na zasadach ogólnych, pomniejszona o koszty postępowania oraz inne zobowiązania masy upadłości, które musiałyby być poniesione przy sprzedaży składnika majątku w tym trybie. Wyjątkowo Sąd może się zgodzić na sprzedaż po cenie zbliżonej (a zatem niższej od możliwej do uzyskania w toku postępowania) jeżeli przemawia za tym np. ważny interes publiczny. 

W początkowej fazie postępowania, sprzedaż majątku o dużej wartości może znacząco skrócić proces i obniżyć koszty związane z pracą syndyka. Jednocześnie, decyzja ta ma wpływ na przyszłość dłużnika i jego majątku. 

Zgodnie z artykułem 56a prawa upadłościowego, istnieje możliwość złożenia wniosku o pre-pack, nie tylko w momencie składania wniosku o ogłoszeniu upadłości, ale także w trakcie całego postępowania. Oznacza to, że nie istnieje jednoznaczna graniczna data, po której złożenie wniosku o zatwierdzenie sprzedaży w ramach pre-pack staje się niemożliwe. Ważne jest jednak, aby złożyć wniosek o zatwierdzenie sprzedaży przed wydaniem orzeczenia przez sąd pierwszej instancji. 

Zawarcie umowy sprzedaży

Zawarcie umowy sprzedaży może nastąpić wyłącznie po wpłaceniu przez nabywcę całej ceny do masy upadłości lub po wydaniu syndykowi ceny złożonej wcześniej do depozytu. Po podpisaniu umowy następuje wydanie przedmiotu sprzedaży do rąk nabywcy. 

Wilijewicz i Partnerzy - pomoc z zakresu prawa upadłościowego

W przypadku posiadania przez dłużnika majątku o znacznej wartości i potencjalnego nabywcy, skorzystanie z tej procedury jest atrakcyjnym sposobem zakończenia upadłości. W przeciwnym przypadku istnieje ryzyko skierowania postępowania do trybu zwykłego, co prowadzi do bardziej skomplikowanego, czasochłonnego i kosztownego procesu.