WIBOR w Umowach Kredytowych – Czy Wyrok TSUE Przyniesie Rewolucję dla Kredytobiorców Złotówkowych?
W ostatnich latach polski rynek finansowy przeżywa prawdziwą rewolucję w zakresie sporów sądowych dotyczących kredytów hipotecznych. Po fali pozwów związanych z kredytami frankowymi, coraz głośniej mówi się o kredytach złotówkowych opartych na wskaźniku WIBOR. Kredytobiorcy zaczynają podważać zasadność tego wskaźnika w umowach, a sądy – coraz częściej – przyznają im rację.
Czy zatem złotówkowicze powtórzą sukces frankowiczów? Czy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), który ma zostać wydany w nadchodzących miesiącach, stanie się przełomem, który zmieni praktykę orzeczniczą w Polsce? Sprawdźmy, na czym polega problem i co mogą zrobić osoby spłacające kredyty złotówkowe.
📌 Czym jest WIBOR i jak działa?
WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to wskaźnik referencyjny, który odzwierciedla przeciętne oprocentowanie, po jakim największe banki w Polsce udzielają sobie wzajemnych pożyczek. W praktyce oznacza to, że nie jest to oprocentowanie ustalane na podstawie rzeczywistych transakcji, lecz prognoz i deklaracji banków.
Ten model wyceny sprawia, że WIBOR od lat budzi kontrowersje – jest podatny na manipulacje, nie przechodzi niezależnego nadzoru, a jego mechanizm ustalania jest dla przeciętnego konsumenta całkowicie nieprzejrzysty. Mimo to większość kredytów złotówkowych, szczególnie hipotecznych, jest oprocentowana właśnie na jego podstawie.
⚠️ Dlaczego WIBOR jest kwestionowany?
Problem polega na tym, że kredytobiorcy – podobnie jak wcześniej frankowicze – twierdzą, że nie zostali odpowiednio poinformowani o mechanizmie działania WIBOR-u oraz o ryzykach, jakie niesie jego stosowanie. W wielu umowach kredytowych brakuje też precyzyjnego określenia, jak WIBOR wpływa na całkowity koszt kredytu, a banki zastrzegają sobie jednostronne prawo do jego stosowania.
Zarzuty najczęściej dotyczą:
- braku przejrzystości wskaźnika i ryzyka jego manipulacji,
- nieadekwatnego informowania konsumentów przed zawarciem umowy,
- nienależytego wywiązywania się banków z obowiązków wynikających z dyrektyw unijnych dotyczących ochrony konsumenta.
⚖️ Co mówią polskie sądy?
W 2024 i 2025 roku pojawiły się pierwsze wyroki, w których sądy uznały, że umowy kredytowe oparte na WIBOR mogą być nieważne. Przełomowy był wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach, który stwierdził, że bank nie poinformował należycie klienta o sposobie ustalania oprocentowania, przez co naruszył zasadę transparentności.
To otwiera drogę dla kolejnych pozwów i stawia pytanie: czy kredytobiorcy złotówkowi będą mogli unieważniać swoje umowy podobnie jak frankowicze?
🏛️ Co na to TSUE?
Kilka sądów rejonowych w Polsce skierowało już do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne, dotyczące zgodności stosowania wskaźnika WIBOR z przepisami unijnymi, w szczególności z dyrektywą 93/13/EWG dotyczącą nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.
Pytania te dotyczą m.in.:
- czy banki informowały konsumentów w sposób zgodny z unijnymi standardami,
- czy konsument był w stanie realnie ocenić skutki ekonomiczne zapisów umownych,
- czy WIBOR jako wskaźnik referencyjny spełnia kryteria uczciwości i przejrzystości.
Wyrok TSUE może ujednolicić orzecznictwo w Polsce i otworzyć lawinę nowych spraw sądowych.
🔍 Konsekwencje potencjalnego wyroku
Jeśli TSUE uzna, że WIBOR nie spełnia wymogów prawa unijnego, skutki mogą być ogromne:
- Masowe unieważnienie umów kredytowych zawartych w złotówkach.
- Możliwość odzyskania nadpłat lub restrukturyzacji umów.
- Konieczność wprowadzenia nowego mechanizmu ustalania oprocentowania przez banki.
Może to także wpłynąć na stabilność rynku bankowego, podobnie jak wcześniej miało to miejsce w przypadku kredytów frankowych.
📑 Co może zrobić kredytobiorca?
Każda osoba posiadająca kredyt hipoteczny oparty na WIBOR powinna podjąć następujące kroki:
- Dokładnie przeanalizować umowę kredytową – zwrócić uwagę na zapisy dotyczące sposobu naliczania oprocentowania oraz informacji udzielanych przez bank przed podpisaniem umowy.
- Skonsultować się z kancelarią prawną – warto uzyskać opinię specjalisty, który oceni, czy umowa może być przedmiotem postępowania sądowego.
- Śledzić orzecznictwo – zarówno polskich sądów, jak i TSUE, ponieważ sytuacja jest dynamiczna i może zmienić się z miesiąca na miesiąc.
- Rozważyć pozew indywidualny lub grupowy – w zależności od sytuacji prawnej i ekonomicznej.
📞 Potrzebujesz wsparcia prawnego?
Jeśli spłacasz kredyt oparty na WIBOR-ze i zastanawiasz się, czy Twoja umowa zawiera klauzule niedozwolone – skontaktuj się z nami. Zespół prawników Kancelarii WIP specjalizuje się w analizie umów kredytowych i reprezentowaniu kredytobiorców w sporach z instytucjami finansowymi.
🟩 Bezpłatna wstępna analiza umowy.
🟩 Możliwość prowadzenia sprawy na etapie przedsądowym i sądowym.
🟩 Indywidualne podejście i skuteczna strategia prawna.
Artykuł opracowany na podstawie publikacji portalu Infor.pl oraz orzecznictwa polskich sądów.”